Millenniumdoelen anno 2015: te veel focus op ontwikkelingslanden?
Door: Susanna Neleman. Toen ik voor het eerst hoorde van de acht (MDGs) zat ik in mijn tweede jaar van de middelbare school. Nu, vijftien jaar later, met de naderende deadline van deze doelen, is het tijd om te kijken hoe effectief ze eigenlijk zijn geweest op het gebied van sociale ontwikkeling in ontwikkelingslanden. Tijdens het Millenniumdoelen debat op 13 mei, dat werd georganiseerd door Young & Fair, werd er teruggeblikt en vooruitgekeken op deze doelen.
De acht millenniumdoelen
Een sterk punt van de doelen is dat het er maar acht waren, die eenvoudig en goed te communiceren zijn. Immers, bijna iedereen kent de afbeeldingen wel die corresponderen met de individuele doelen. Toch moet ik zeggen dat de doelen de afgelopen jaren, ook tijdens mijn onderzoek naar milieubeleid in Latijns Amerika (voor mijn master Latin American Studies), bij mijzelf niet bewust op de voorgrond stonden. In mijn ogen bleven ze altijd een beetje vaag. Ik vroeg mij vaak tijdens mijn onderzoek af hoe je een doel van bovenaf kan opleggen, waarvan de uitvoering totaal niet past in de lokale context.
Een van de kritiekpunten van de MDGs is dan ook dat ze gemaakt zijn zonder participatie van de stakeholders. Het was weer een duidelijk gevalletje van “achterkamertjes politiek” of in dit geval van “VN kelderpolitiek” van de rijke landen die prioriteiten hebben gesteld voor armere landen. Waarschijnlijk zaten er aardig wat cijferlustige denkers achter het initiatief, gezien de meeste doelen vooral gericht waren op kwantiteit, zoals “alle kinderen naar school”, maar zonder nadruk te leggen op de kwaliteit van het onderwijs. Eenzelfde kritiek zou toegepast kunnen worden op de indicator van de armoedegrens van 1,25 dollar per dag, die bepaald dat er nu ruim 1.2 miljard mensen in structurele armoede leven. Een getal wat mij niet zoveel zegt, maar ik ben dan ook niet zo van de getalletjes. Wat is structurele armoede dan versus “normale” armoede?
Verschillende interessante stellingen passeerden de revue, zoals ‘wie is er nou verantwoordelijk voor officiële ontwikkelingshulp?’ tot ‘is geld geven wel de oplossing’?
Met al deze kritiekpunten en een groep mensen met idealen liep het debat dan ook hoog op. Verschillende interessante stellingen passeerden de revue van ‘wie is er nou verantwoordelijk voor officiële ontwikkelingshulp?’ (de overheid, de samenleving of het bedrijfsleven?) tot ‘is geld geven wel de oplossing’? (kan eerlijke handel een oplossing zijn?)
Een van de stellingen die er voor mij uitsprong en de MDG’s context gaven vanuit mijn eigen onderzoek in de Braziliaanse Amazone, is dat de ze te veel gericht zouden zijn op ontwikkelingslanden en op sociale ontwikkeling. Vanuit dit oogpunt zouden de nieuwe (SDGs) inclusiever zijn omdat deze gebaseerd zijn op een participatieve en inclusieve agenda. De nieuwe SDG’s bestaan uit zeventien doelen met een bredere scope dan in het verleden, gezien de doelen voor alle landen en sectoren van de samenleving gelden en focust op partnerschappen en de rol van de private sector.
Doel 15 van de SDGs
In mijn ogen waren de oude doelen te veel gericht op de ontwikkelingslanden, waardoor de uiteindelijke verantwoordelijkheid voor het creëren van een betere wereld ook daar komt te liggen. Even kort door de bocht en vanuit mijn ervaringen in de Braziliaanse Amazone met het milieubeleid: Het Westen geeft ontwikkelingsgeld. De Braziliaanse overheid krijgt dit als ze aan een bepaalde indicators voldoen. Er moet bijvoorbeeld een percentage beschermde gebieden gecreëerd worden, omdat dit een indicator is van conservation. Dat de programma’s die hieraan gekoppeld worden voor conservation en de sociale ontwikkeling totaal niet passen bij de lokale context lijkt minder belangrijk. Het geld blijft stromen, ondanks het feit dat het beleid niet werkt en leidt tot “ ”. Volgens deze logica mag het Westen de mensen in ontwikkelingslanden vertellen dat zij minder bomen moeten gaan kappen (terwijl hier complexe marktmechanismen achterliggen, gedreven door Westerse consumptie), maar de overheden in onze landen stellen geen beperkingen aan onze consumptie. Door te focussen op de hele wereld en op meer dan alleen de sociale ontwikkeling zouden de nieuwe doelen een middel kunnen zijn om ook in onze eigen samenleving meer verantwoordelijkheid te nemen. Het gevaar is alleen dat de overheden, die tot nu toe de grootste verantwoordelijkheid dragen in het behalen van de doelen, kunnen gaan “cherry picken” naar de meest makkelijk te behalen doelen…
Heb jij ook een mening over de nieuwe Sustainable Development Goals? Ga dan naar en stem op de wereld die jij zou willen zien!
Met dank aan: , , , , (OneWorld) en (Debatleider), evenals het activiteitenteam van Young & Fair.
