Gastblog Jong & Eerlijk Ondernemen: Schaal van eerlijkheid
Ter inspiratie lees ik momenteel de boeken ‘Mode voor Morgen’ van Lynsey Dubbeld en ‘Talking Dress’ van Marieke Eyskoot. Na het concept duurzame mode al veel bestudeerd te hebben, is het goed om weer even de feiten onder ogen te zien. Ter plaatse in Guatemala weet ik alleen niet of deze boeken me inspireren of een zenuwinzinking bezorgen. Er zijn namelijk zo veel dingen om over na te denken, waardoor ik ineens ga twijfelen over het concept ‘eerlijkheid’.
Ik zeg dat ik fair & fashionable tassen produceer, maar waar baseer ik dat eigenlijk op? De vrouwencoöperatieven en handwerkers die de tassen maken ontvangen een eerlijk loon. De winst wordt gebruikt voor workshops en studiebeurzen ten behoeve van ontwikkeling op de lange termijn. Maar zoals deze boeken mij laten zien, is er veel meer. De drukknopjes om de tas te sluiten bijvoorbeeld: ik weet weinig van hun herkomst. Hetzelfde geldt voor de rits. Wat als deze onderdelen geen eerlijke herkomst hebben? Wat zegt dat over het totaalbeeld van mijn tas? Het katoen waar het garen van gemaakt is, is geen fairtrade noch Ecocert gecertificeerd katoen. Op dit moment is dat namelijk niet te verkrijgen in Guatemala.
Ineens twijfel ik: moet ik wel doorgaan? Hoe ga ik dit verkopen in Nederland? De laatste tijd zijn we in Nederland zo bang voor greenwashing (of de inmiddels geïntroduceerde term fairwashing) dat we misschien wel doorslaan in onze controle- en labeldrang.
Hoe fair is deze tas nu eigenlijk, zo vraagt Tara zich af.
Wat is eerlijk?
Natuurlijk is een controlesysteem in de vorm van een keurmerk goed, maar voor een beginnende sociale ondernemer als ik ook een extra moeilijkheidsgraad. Als ik wacht tot fairtradekatoen beschikbaar is in Guatemala en het leer op ecologische wijze geproduceerd kan worden, duurt het nog jaren voordat de tassen in de verkoop kunnen. Intussen blijven de vrouwencoöperatieven afhankelijk van de minimale inkomsten van toeristen. Wat is beter? De vrouwen willen niets liever dan hun afzetmarkt uitbreiden, maar moet ik ze dan afwijzen omdat ze niet voldoen aan de criteria van een westers keurmerk? Dat klinkt absoluut niet eerlijk. Aan de andere kant: kan ik het verhaal achter mijn tassen, inclusief bovenstaande overwegingen, wel verantwoorden of word ik meteen beschuldigd van washing (dan wel fair, dan wel green)?
In de boeken van Dubbeld en Eyskoot lijkt alles zo logisch, maar ik staar naar één van mijn tassen en vraag me af: hoe eerlijk is dit product nou werkelijk? En wat is dan precies eerlijkheid? Misschien moeten we eerlijke handel niet zo zwart-wit zien (wel/geen keurmerk), maar is er sprake van een glijdende schaal van eerlijkheid waarin transparantie en communicatie kernelementen zijn.
Tara Scally (25) schrijft elke maand voor Young & Fair blogs over haar ervaringen als ‘eerlijke’ ondernemer. Tara zet de fair trade tassenlijn Maya Moda op, gemaakt door de inheemse bevolking van Guatemala.
Meer lezen:
