“Eerlijke handel is belangrijker dan ontwikkelingssamenwerking” – Een interview met Judith Sargentini
“Als we echt eerlijk zouden handeldrijven en investeren, dan kan er bezuinigd worden op ontwikkelingssamenwerking,” meent Judith Sargentini, Europarlementslid voor GroenLinks. Sargentini legt tijdens de openingsavond van de Young & Fair Masterclass uit waarom Europese samenwerking voor een eerlijke en duurzame toekomst van groot belang is. Voor Young & Fair licht ze alvast een tipje van de sluier.
U heeft Geschiedenis gestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam. Hoe bent u in de politiek terecht gekomen?
“Mijn interesse in maatschappelijke betrokkenheid is inderdaad niet aan mijn studie te wijten, haha. Ik heb die interesse van huis uit meegekregen, mijn ouders vonden politieke betrokkenheid namelijk erg belangrijk. Tijdens mijn middelbare schooltijd was ik daarom actief in PSJG, de jongerenorganisatie van de Pacifistische Socialistische Partij. Later werd ik actief in DWARS, de GroenLinkse Jongerenorganisatie. Tijdens mijn studie Geschiedenis was ik secretaris van de Landelijke Studenten Vakbond en werd ik bestuurslid van de Europese studentenfederatie ESIB.”
Beeld: Martin Pluimers
Na uw studie werd u gemeenteraadslid voor GroenLinks in Amsterdam. Wat sprak u aan bij deze partij?
“GroenLinks heeft internationale solidariteit hoog in het vaandel staan, en dat is een thema wat mij erg aanspreekt. De partij denkt na over hoe wetsvoorstellen op de lange termijn zullen uitpakken en wat voor invloed dat heeft op de wereld van toekomstige generaties. Hoe zorgen we er bijvoorbeeld voor dat landbouwgrond niet uitgeput raakt en dat de lucht schoon blijft? Deze kwesties probeert GroenLinks op een duurzame manier op te lossen en dat spreekt mij erg aan.”
Als de keten transparant wordt, weten inkopers immers waar hun grondstoffen vandaan komen. Hierdoor kunnen ze kiezen of ze ketens met oneerlijke handel of slechte arbeidsomstandigheden steunen of tegengaan.
Wat was voor u de voornaamste reden om als gemeenteraadslid over te stappen naar Europarlementslid?
“Ik was in 2009 al tien jaar gemeenteraadslid en vond dat het tijd was om plaats te maken voor nieuwe kandidaten voor GroenLinks. Tegelijkertijd waren er collega’s in het Europees Parlement die ruimte wilden maken voor nieuwe Europarlementariërs. Ik werkte sinds 2000 als lobbyist voor het Nederlands Instituut voor Zuidelijk Afrika en zag de vrijgekomen ruimte in het Europees Parlement als een kans om mijn kennis als politicus en mijn idealen rond ontwikkelingssamenwerking te combineren.”
Wat zijn uw werkzaamheden rond uw dossier eerlijke handel?
“Ik kan als Europarlementariër geen wetsvoorstel doen. Ik kan echter wel sleutelen aan de wetsvoorstellen die de Europese Commissie voorlegt. Zo is er op het moment een wetsvoorstel gedaan over handel in conflictmineralen. Deze wet zegt dat bedrijven op vrijwillige basis zelfregulering moeten uitvoeren. Dit betekent dat bedrijven zelf mogen beslissen of ze überhaupt meedoen en of ze willen uitzoeken of er conflictmineralen in hun producten zitten. Ik denk niet dat deze nieuwe wet zoden aan de dijk zet en vind dat bedrijven verplicht moeten worden om transparant te zijn. Als de keten transparant wordt, weten inkopers immers waar hun grondstoffen vandaan komen. Hierdoor kunnen ze kiezen of ze ketens met oneerlijke handel of slechte arbeidsomstandigheden steunen of tegengaan.”
Conflictmineralen zitten vaak in onze computers en telefoons.
“Klopt, maar veel mensen weten niet dat die mineralen gewonnen worden in gebieden waar gewelddadige rebellen aan de macht zijn. Zij beangstigen de bevolking en laten hen zoeken naar tin, goud, wolfraam en tantaal. Deze mineralen worden door de rebellen op de internationale markt gezet en met de winst kopen ze wapens. Congo en de Centraal Afrikaanse Republiek zijn hier schrijnende voorbeelden van. Doordat de rebellen geld hebben om wapens te kopen, worden de oorlogen in deze landen in stand gehouden. Als de rebellen geen geld meer voor deze conflictmineralen krijgen, hebben zij geen geld meer voor wapens en zijn de oorlogen in deze landen wellicht sneller voorbij. Daarom is transparantie in bedrijven ontzettend belangrijk. Zowel voor Europese consumenten, als ook voor Europese bedrijven, die soms niet weten waar buitenlandse leveranciers hun grondstoffen vandaan halen. Ik probeer daarom het Europees Parlement te overtuigen om de woorden ‘vrijwillige zelfregulering’ in het wetsvoorstel te veranderen in ‘verplichtende wetgeving’. Dit is echter makkelijker gezegd dan gedaan, want ik heb de steun van de meerderheid van het Europees Parlement nodig en zal in overleg moeten gaan met de Europese Raad en de Europese Commissie.”
Is eerlijke handel en transparantie van bedrijven belangrijker dan ontwikkelingssamenwerking?
“Ja en nee. Je kunt zoveel mogelijk ontwikkelingsgeld bij elkaar sprokkelen als je wilt, maar als de internationale handel niet eerlijk verloopt is het dweilen met de kraan open. Op dit moment kunnen ontwikkelingslanden vaak hun producten niet hier verkopen, terwijl rijke landen dat wel in ontwikkelingslanden kunnen. Hierdoor ontstaat er oneerlijke handel, waardoor ontwikkelingssamenwerking hard nodig is. Als er echter eerlijke internationale handel gerealiseerd wordt, dan heeft dat een zeer positieve impact op de economieën van ontwikkelingslanden. Dan is de behoefte aan ontwikkelingssamenwerking kleiner en zou er op dat gebied bezuinigd kunnen worden.”
Meer weten over eerlijke handel en Sargentini’s visie daarop? Kom dan naar de Young & Fair Masterclass in het weekend van 11 tot en met 13 april. Schrijf je in.
